maandag, oktober 7, 2024

Verbetering van ADHD bij drie volwassen mannen tijdens behandeling met testosteron

Gerelateerde artikelen

De farmacologische behandeling van ADHD berust op het gebruik van centraal werkende stimulerende middelen, zoals methylfenidaat en dexamfetamine. Bij sommige patiënten veroorzaken deze medicijnen bijwerkingen die het gebruik ervan uitsluiten. In een casusbeschrijving in Journal of Medical Case Reports worden drie volwassen mannelijke, blanke ADHD-patiënten (24, 37 en 43 jaar oud) beschreven bij wie de ADHD-symptomen verbeterden tijdens de behandeling met testosteron, zelfs als monotherapie.

De eerste patiënt ervoer libidoverlies tijdens de behandeling met methylfenidaat; zijn ADHD-symptomen verbeterden met testosteronbehandeling, en dit effect hield zelfs aan met testosteron als monotherapie. De twee andere patiënten, die ook bijwerkingen hadden van centraal werkende stimulerende middelen, kregen testosteronmonotherapie met vergelijkbare resultaten.

Het effect houdt nu 4,5-5 jaar aan bij dezelfde doseringen: 10-60 mg testosteron/dag, toegediend als huidgel. Voorafgaand aan de testosteronbehandeling hadden de patiënten serumspiegels van testosteron in het laag-normale bereik: 12-16 nmol/L (leeftijdsspecifiek referentiebereik: 10,4-32,6 nmol/L). De verhouding testosteron/geslachtshormoonbindend globuline was laag bij twee patiënten (0,32 en 0,34; leeftijdsspecifiek referentiebereik: 0,38-1,1), wat wijst op lage vrije serumspiegels van testosteron. De serumtestosteronspiegels en de verhouding testosteron/geslachtshormoonbindend globuline namen bij alle patiënten toe met testosteronbehandeling, maar bleven binnen de referentiewaarden.

Deze gevallen suggereren dat een matig verlaagde serumspiegel van vrij testosteron kan bijdragen aan de ADHD-symptomen van sommige volwassen mannelijke ADHD-patiënten, en dat behandeling met testosteron van waarde kan zijn voor deze patiënten.

Verklaring
Op dit moment kunnen de onderzoekers het werkingsmechanisme achter de verbetering van ADHD-symptomen door testosteron bij deze patiënten niet precies omschrijven, maar zij proberen het wel te verklaren. Testosteron moduleert de hersenfunctie door activering van neuronale androgeenreceptoren, wat veranderingen in gentranscriptie veroorzaakt. Studies bij mensen en dieren hebben aangetoond dat gebieden die belangrijk zijn voor de cognitieve functie, bijvoorbeeld de hippocampus, amygdala en prefrontale cortex, rijk zijn aan androgeenreceptoren en dat manipulatie van androgeenreceptoren de executieve functie beïnvloedt. Dit zou de reden kunnen zijn waarom behandeling met testosteron de ADHD-symptomen verbeterde bij de gepresenteerde patiënten, die allemaal leden aan problemen met de uitvoerende functie, zoals onoplettendheid en impulsiviteit. Testosteron moduleert ook plasmamembraanreceptoren voor klassieke neurotransmitters zoals monoaminen, glutamaat en gamma-aminoboterzuur en kan zo de cognitie verbeteren via verschillende cellulaire mechanismen. Verder kan aromatase in de hersenen testosteron omzetten in estradiol, dat enkele van de cognitieve effecten van testosteron medieert door activering van oestrogeenreceptoren; dit geldt voor zowel mannen als vrouwen. Een interactie tussen het dopaminerge systeem, dat een speciale rol speelt bij ADHD, en oestrogeen zou belangrijk kunnen zijn, vooral bij vrouwen met ADHD.

OOK INTERESSANT:   Interactie tussen ADHD-medicatie en autisme

Rogne, A., Hassel, B. Improvement of attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) in three adult men during testosterone treatment: a case series . J Med Case Reports 16, 425 (2022). https://doi.org/10.1186/s13256-022-03651-w

Meer over dit onderwerp

Reacties

Ook in PSYMAG

In een casusbeschrijving in Journal of Medical Case Reports worden drie volwassen mannelijke, blanke ADHD-patiënten (24, 37 en 43 jaar oud) beschreven bij wie de ADHD-symptomen verbeterden tijdens de behandeling met testosteron, zelfs als monotherapie.

Alleen voor abonnees

De volledige inhoud van dit artikel is alleen toegankelijk voor ingelogde abonnees. Een abonnement kost slechts €40,- per jaar. Hiervoor krijg je toegang tot alle beschikbare content, inclusief het maandelijkse pdf-vaktijdschrift (verschijnt 12x per jaar).

€40,-per jaar

PSYMAG verschijnt ook als PDF-vaktijdschrift. Voor slechts €40,- per jaar ontvang je naast toegang tot alle content op www.psymag.nl ook 12x per jaar het digitale tijdschrift in je mailbox.

Populaire artikelen