De Amsterdamse locatie van ggz-instelling PsyQ gaat per 1 augustus definitief dicht. Het besluit werd intern al maanden geleden aangekondigd en is nu ook goedgekeurd door de ondernemingsraad en de cliëntenraad. De sluiting geldt ook voor het Amsterdamse i-Psy, dat gespecialiseerd is in interculturele problematiek.
PsyQ lijdt al jaren structureel verlies. De locatie in Amsterdam presteert naar verluidt het slechtst, onder meer vanwege een hoog ziekteverzuim, een lage productiviteit van behandelaren en langdurige behandeltrajecten. Nu PsyQ (en I-Psy) wegvallen, kan een budgetverhoging bij andere Amsterdamse zorgverleners accenten verschuiven, maar het grote probleem wordt er waarschijnlijk niet mee verholpen: er zouden te weinig psychologen en psychiaters zijn in verhouding tot het aantal mensen met psychische problemen.
Veel sluitingen
De afgelopen tijd kwamen er vaker berichten binnen over ggz-instellingen die hun deuren moeten sluiten. Niet alleen de bekendmaking van de voorgenomen sluiting van PsyQ en i-psy in Amsterdam zorgde voor onrust, ook eenzelfde voornemen voor het Centrum voor Psychotherapie van Pro Persona in Lunteren deed veel stof opwaaien. Dit voorjaar sneuvelde ook de Kliniek voor Intensieve Behandeling (KIB) in Amsterdam. En ggz-instelling Altrecht wil het aantal bedden van Eikenboom, centrum voor ernstige psychosomatische klachten in Zeist, halveren van 32 naar 16. Zowel hulpverleners als cliënten vragen zich af of behandelingen wel voortgezet kunnen worden en de kwaliteit hiervan kan worden gewaarborgd.
De Luisterlijn
Ook De Luisterlijn maakt zich grote zorgen om de (voorgenomen) sluiting van GGZ-afdelingen. De verwachting is dat daarmee de druk toeneemt en meer mensen in psychische nood zich tot de Luisterlijn zullen richten. Daar bieden getrainde vrijwilligers 24/7 weliswaar een luisterend oor aan iedereen die dat nodig heeft, maar het risico bestaat dat mensen niet de GGZ-hulp krijgen die zij nodig hebben, en dat daarmee hun psychische klachten verergeren.
Bij de Luisterlijn bieden getrainde vrijwilligers mensen in een vertrouwelijk gesprek een steuntje in de rug. Op elk moment van de dag, ook ’s nachts. “Onze kracht zit in het gesprek van mens tot mens”, vertelt Leo Noordegraaf, directeur-bestuurder bij de Luisterlijn. “En dat is precies waarin wij verschillen ten opzichte van professionele zorg- en hulpverlening. We luisteren, staan even naast de ander, maar zijn geen professionele hulpverleners. Nu er minder aanbod in de GGZ-hulpverlening dreigt, verwachten we dat meer mensen met behoefte aan geestelijke gezondheidszorg zich tot ons zullen richten. En daar maken we ons zorgen over. We kunnen er wel in het moment zijn voor deze mensen en onderzoeken wat nodig is om even verder te kunnen, maar wij bieden geen behandelplan of gerichte begeleiding.”
Patroon in de sluitingen
Minister Helder voor Langdurige Zorg ziet geen mogelijkheid om de sluiting en inkrimping van zeer gespecialiseerde klinieken in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) te voorkomen. Dat zei de minister tijdens een debat in de Tweede Kamer over de ggz. De VVD-minister maakte duidelijk dat zij niet “op de stoel kan gaan zitten” van zorginstellingen, die zelfstandig dit soort keuzes maken. Wel is de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gevraagd om te controleren of er een patroon zit in de sluitingen en of er voldoende alternatieven beschikbaar zijn voor mensen die hun zorg verliezen.
