Precisiepsychiatrie, of precision psychiatry, is een opkomend veld dat zich richt op het personaliseren van psychiatrische zorg door gebruik te maken van genetische, biologische en omgevingsfactoren om behandelingen en diagnoses te optimaliseren.
Het concept is een uitbreiding van de bredere benadering van precisiegeneeskunde, die streeft naar een meer op maat gemaakte benadering van medische zorg, waarbij de unieke kenmerken van elke patiënt in overweging worden genomen (Pardiñas & Walters, 2021; Gómez-Carrillo et al., 2023).
Farmacogenomica
Een van de belangrijkste pijlers van precisiepsychiatrie is het gebruik van farmacogenomica, dat de interactie tussen genen en medicijnrespons bestudeert. Dit kan leiden tot betere voorspellingen van hoe patiënten op bepaalde behandelingen zullen reageren, wat cruciaal is voor het verbeteren van de effectiviteit van psychiatrische interventies (Pardiñas & Walters, 2021; Lin et al., 2020). Onderzoek heeft aangetoond dat het identificeren van biomarkers kan helpen bij het verbeteren van de nauwkeurigheid van diagnoses en het personaliseren van behandelingen, wat vooral belangrijk is gezien de variabiliteit in hoe individuen reageren op psychofarmaca (Blasco et al., 2020; Perna et al., 2020).
Computationele psychiatrie
Daarnaast speelt computationele psychiatrie een belangrijke rol in precisiepsychiatrie. Door gebruik te maken van geavanceerde statistische modellen en machine learning-technieken, kunnen onderzoekers en clinici beter begrijpen hoe verschillende factoren samenhangen met psychiatrische aandoeningen en hoe deze kunnen worden behandeld (Friston et al., 2017; Torres et al., 2016). De integratie van deze technologieën met traditionele psychiatrische praktijken biedt de mogelijkheid om meer op bewijs gebaseerde en gepersonaliseerde behandelingen te ontwikkelen (Torres, 2020; Perna et al., 2017).
Kanttekeningen
Het is belangrijk op te merken dat, ondanks de veelbelovende vooruitzichten van precisiepsychiatrie, er aanzienlijke uitdagingen zijn. De vertaling van onderzoeksresultaten naar de klinische praktijk blijft een obstakel, en er is behoefte aan meer robuuste implementatiestudies om de effectiviteit van deze benaderingen te valideren (Perna et al., 2020; Pablo et al., 2020). Bovendien moet er aandacht zijn voor de sociale en omgevingsfactoren die van invloed zijn op de geestelijke gezondheid, aangezien deze elementen vaak worden verwaarloosd in de huidige modellen van precisiepsychiatrie (Gómez-Carrillo et al., 2023; Salagre et al., 2018).
Conclusie
Samenvattend kan worden gesteld dat precisiepsychiatrie een veelbelovende richting biedt voor de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg, waarbij de nadruk ligt op het personaliseren van behandelingen op basis van een diepgaand begrip van de unieke kenmerken van elke patiënt. De integratie van genetische, biologische en computationele inzichten kan leiden tot meer effectieve en gerichte behandelingen, hoewel er nog aanzienlijke uitdagingen moeten worden overwonnen om deze benadering volledig te implementeren in de klinische praktijk.
Referenties
Blasco, D., Stortz, S., Grivel, M., Dishy, G., Pilla, D., Crump, F., … & Yang, L. (2020). Naturalistic conceptions of genetic optimism and precision psychiatry among those at clinical high‐risk for psychosis. Early Intervention in Psychiatry, 15(3), 742-745. https://doi.org/10.1111/eip.12983
Friston, K., Redish, A., & Gordon, J. (2017). Computational nosology and precision psychiatry. Computational Psychiatry, 1(0), 2. https://doi.org/10.1162/cpsy_a_00001
Gómez-Carrillo, A., Paquin, V., Dumas, G., & Kirmayer, L. (2023). Restoring the missing person to personalized medicine and precision psychiatry. Frontiers in Neuroscience, 17. https://doi.org/10.3389/fnins.2023.1041433
Lin, E., Lin, C., & Lane, H. (2020). Precision psychiatry applications with pharmacogenomics: artificial intelligence and machine learning approaches. International Journal of Molecular Sciences, 21(3), 969. https://doi.org/10.3390/ijms21030969
Pablo, G., Studerus, E., Vaquerizo‐Serrano, J., Irving, J., Catalán, A., Oliver, D., … & Fusar‐Poli, P. (2020). Implementing precision psychiatry: a systematic review of individualized prediction models for clinical practice. Schizophrenia Bulletin, 47(2), 284-297. https://doi.org/10.1093/schbul/sbaa120
Pardiñas, A. and Walters, J. (2021). Pharmacogenomics: a road ahead for precision medicine in psychiatry. Neuron, 109(24), 3914-3929. https://doi.org/10.1016/j.neuron.2021.09.011
Perna, G., Cuniberti, F., Daccò, S., Grassi, M., & Caldirola, D. (2020). ‘precision’ or ‘personalized’ psychiatry: different terms – same content?. Fortschritte Der Neurologie · Psychiatrie, 88(12), 759-766. https://doi.org/10.1055/a-1211-2722
Perna, G., Grassi, M., Caldirola, D., & Nemeroff, C. (2017). The revolution of personalized psychiatry: will technology make it happen sooner?. Psychological Medicine, 48(5), 705-713. https://doi.org/10.1017/s0033291717002859
Salagre, E., Dodd, S., Aedo, A., Rosa, A., Amoretti, S., Pinzon, J., … & Grande, I. (2018). Toward precision psychiatry in bipolar disorder: staging 2.0. Frontiers in Psychiatry, 9. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2018.00641
Torres, E. (2020). Reframing psychiatry for precision medicine. Journal of Personalized Medicine, 10(4), 144. https://doi.org/10.3390/jpm10040144
Torres, E., Isenhower, R., Nguyen, J., Whyatt, C., Nürnberger, J., José, J., … & Cole, J. (2016). Toward precision psychiatry: statistical platform for the personalized characterization of natural behaviors. Frontiers in Neurology, 7. https://doi.org/10.3389/fneur.2016.00008