Een recente studie uitgevoerd door Cardiff University heeft aangetoond dat vrouwen in de periode rondom de menopauze meer dan twee keer zoveel kans hebben om bipolaire stoornissen te ontwikkelen.

Toename

De menopauzeperiode, bekend als de perimenopauze, omvat de tijd vanaf het begin van menopauzale symptomen tot na de laatste menstruatieperiode. Uit het onderzoek, dat gegevens van 128.294 Britse vrouwen analyseerde, blijkt dat er een toename van 112% is in het voorkomen van bipolaire stoornissen en een toename van 30% in klinische depressie tijdens de perimenopauze.

Bipolaire stoornis, ook bekend als manisch-depressieve stoornis, is een stoornis die wordt gekenmerkt door extreme stemmingswisselingen. Deze omvatten emotionele hoogtes (manie of hypomanie) en dieptes (depressie). Bij een bipolaire stoornis ervaart een persoon perioden van verhoogde energie, opgewektheid of irritatie, afgewisseld met perioden van diepe depressie.

Specifieke kenmerken van bipolaire stoornis bij vrouwen

• Startleeftijd en frequentie: Vrouwen krijgen vaak later in hun leven een diagnose van bipolaire stoornis dan mannen, en de symptomen kunnen verschillen. Vrouwen ervaren vaker depressieve episodes dan manische episodes.
• Cyclische patronen: Vrouwen met een bipolaire stoornis kunnen meer cyclische patronen ervaren, wat betekent dat hun stemmingen sneller wisselen dan bij mannen.
• Comorbiditeit: Vrouwen met bipolaire stoornis hebben vaker te maken met andere psychische problemen zoals angststoornissen, eetstoornissen en posttraumatische stressstoornis (PTSS).
• Invloed van de menstruele cyclus: Hormonale schommelingen kunnen een significante invloed hebben op de stemming en de ernst van de symptomen bij vrouwen met bipolaire stoornis. Sommige vrouwen ervaren stemmingsveranderingen die zijn gerelateerd aan hun menstruele cyclus.
• Zwangerschap en menopauze: Zwangerschap en de periode na de bevalling kunnen de symptomen van een bipolaire stoornis verergeren of aanleiding geven tot een eerste diagnose. De menopauze kan ook invloed hebben op de frequentie en ernst van de symptomen. Zoals uit het huidige onderzoek blijkt, hebben vrouwen in de perimenopauze een significant verhoogd risico op het ontwikkelen van bipolaire stoornissen.
• Behandeling en medicatie: De behandeling kan gecompliceerd zijn door de hormonale veranderingen. Bijvoorbeeld, sommige medicijnen voor bipolaire stoornis kunnen minder effectief zijn tijdens de menstruatie of menopauze. Daarnaast moeten medicijnen soms aangepast worden tijdens de zwangerschap om de veiligheid van de baby te waarborgen.
• Belang van bewustzijn en ondersteuning: Het is cruciaal dat er meer bewustzijn komt over de specifieke uitdagingen die vrouwen met bipolaire stoornis ervaren, vooral tijdens belangrijke hormonale veranderingen zoals de menopauze. Een beter begrip en specifieke behandelingen die rekening houden met de hormonale achtergrond van vrouwen kunnen helpen de kwaliteit van leven te verbeteren en effectievere ondersteuning bieden.

Huidige studie

Volgens Prof. Arianna Di Florio van Cardiff University ontwikkelen ongeveer 80% van de vrouwen symptomen tijdens de perimenopauze, maar het effect op het ontstaan van ernstige mentale ziekten was voorheen onbekend. De bevindingen kunnen cruciaal zijn voor het voorspellen van het risico op mentale gezondheidsproblemen bij vrouwen tijdens deze levensfase, wat potentieel levensreddend kan zijn.

Het onderzoek draagt bij aan een beter begrip van de mentale gezondheidsveranderingen geassocieerd met de perimenopauze, wat kan helpen bij het bieden van verklaringen, diagnoses en ondersteuning voor vrouwen. De resultaten, gepubliceerd in Nature Mental Health, benadrukken het belang van verder onderzoek naar de invloed van hormonale veranderingen op stemmingsstoornissen. Het onderzoek wordt gezien als een belangrijke stap in het verbeteren van de ondersteuning en zorg voor vrouwen die deze overgangsperiode doormaken.

Referenties

Shitomi-Jones, L.M., Dolman, C., Jones, I. et al. Exploration of first onsets of mania, schizophrenia spectrum disorders and major depressive disorder in perimenopause. Nat. Mental Health (2024). https://doi.org/10.1038/s44220-024-00292-4