Een nieuwe studie, waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in JAMA Psychiatry, heeft de effectiviteit onderzocht van versnelde intermitterende theta-burst stimulatie (aiTBS) bij patiënten met behandelresistente bipolaire depressie.

Intermitterende theta-burst stimulatie (iTBS)

Intermitterende theta-burst stimulatie (iTBS) is een moderne manier om de hersenen op een niet-invasieve manier te stimuleren. Het werkt door korte stoten magnetische energie te zenden naar specifieke delen van de hersenen, waardoor deze gebieden actiever worden. Dit kan leiden tot langdurige verbeteringen in de manier waarop de hersencellen met elkaar communiceren, een proces dat langdurige potentieering (LTP) wordt genoemd (Liao et al., 2020). iTBS is onderzocht bij verschillende aandoeningen, zoals beroerte, alcoholverslaving, depressie, autisme, schizofrenie en de ziekte van Parkinson (Yuan et al., 2020; Konstantinou et al., 2020; Zhang et al., 2022; Ni et al., 2021; Goh et al., 2022; Benninger et al., 2011).

Bij mensen die een beroerte hebben gehad, heeft iTBS geholpen bij het herstel van de functies van de bovenarm en het verbeteren van de bewegingsvaardigheden (Chen et al., 2019). Ook is er onderzoek dat laat zien dat iTBS kan helpen bij depressie op oudere leeftijd, autisme en de ziekte van Parkinson, met resultaten die vergelijkbaar zijn met andere, meer traditionele behandelingen, zoals repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS), maar met het voordeel dat iTBS sneller is (Yuan et al., 2020; Konstantinou et al., 2020; Ni et al., 2021; Benninger et al., 2011).

iTBS is dus een veelbelovende techniek die kan helpen bij het behandelen van een breed scala aan hersen- en geestesziekten door de manier waarop de hersenen werken te verbeteren en de hersencellen te helpen beter met elkaar te communiceren.

Studie

Het onderzoek werd uitgevoerd bij 24 patiënten met bipolaire stoornis die niet reageerden op conventionele behandelingen. Deelnemers werden willekeurig toegewezen aan een groep die actieve aiTBS ontving of een placebo-groep die nep-aiTBS ontving.

De belangrijkste bevinding was dat de depressiescores significant lager waren bij de groep die actieve aiTBS ontving in vergelijking met de placebo-groep na behandeling. Dit suggereert dat aiTBS een nieuwe behandeloptie kan bieden voor patiënten met deze moeilijk te behandelen vorm van depressie.

De studie gebruikte ook functionele MRI-scans om persoonlijke stimulatiepunten in de linker dorsolaterale prefrontale cortex te bepalen, gebaseerd op de connectiviteit met de subgenuale anterior cingulate cortex. Patiënten ontvingen 10 sessies per dag gedurende 5 dagen, met 1 sessie per uur, op 90% van de rustende motorische drempel, voor een totaal van 90.000 pulsen.

Conclusie

De conclusie van de studie is dat aiTBS effectiever was dan placebo-stimulatie voor het verminderen van depressieve symptomen bij patiënten met behandelingsresistente bipolaire depressie. Er is echter meer onderzoek nodig om de duurzaamheid van aiTBS te bepalen en om het te vergelijken met andere behandelingen.

Referenties

Benninger, D., Berman, B., Houdayer, E., Pal, N., Luckenbaugh, D., Schneider, L., … & Hallett, M. (2011). Intermittent theta-burst transcranial magnetic stimulation for treatment of parkinson disease. Neurology, 76(7), 601-609. https://doi.org/10.1212/wnl.0b013e31820ce6bb

Cacace, F., Mineo, D., Viscomi, M., Latagliata, E., Mancini, M., Sasso, V., … & Ghiglieri, V. (2017). Intermittent theta‐burst stimulation rescues dopamine‐dependent corticostriatal synaptic plasticity and motor behavior in experimental parkinsonism: possible role of glial activity. Movement Disorders, 32(7), 1035-1046. https://doi.org/10.1002/mds.26982

Chen, Y., Huang, Y., Chen, C., Chen, C., Chen, H., Wu, C., … & Chang, T. (2019). Intermittent theta burst stimulation enhances upper limb motor function in patients with chronic stroke: a pilot randomized controlled trial. BMC Neurology, 19(1). https://doi.org/10.1186/s12883-019-1302-x

Goh, K., Chen, C., Wu, T., Chiu, Y., & Lu, M. (2022). Efficacy and safety of intermittent theta-burst stimulation in patients with schizophrenia: a meta-analysis of randomized sham-controlled trials. Frontiers in Pharmacology, 13. https://doi.org/10.3389/fphar.2022.944437

Koganemaru, S., Domen, K., Fukuyama, H., & Mima, T. (2012). Negative emotion can enhance human motor cortical plasticity. European Journal of Neuroscience, 35(10), 1637-1645. https://doi.org/10.1111/j.1460-9568.2012.08098.x

Konstantinou, G., Downar, J., Daskalakis, Z., & Blumberger, D. (2020). Accelerated intermittent theta burst stimulation in late-life depression: a possible option for older depressed adults in need of ect during the covid-19 pandemic. American Journal of Geriatric Psychiatry, 28(10), 1025-1029. https://doi.org/10.1016/j.jagp.2020.07.007

Liao, L., Xie, Y., Chen, Y., & Gao, Q. (2020). Cerebellar theta-burst stimulation combined with physiotherapy in subacute and chronic stroke patients: a pilot randomized controlled trial. Neurorehabilitation and Neural Repair, 35(1), 23-32. https://doi.org/10.1177/1545968320971735

Mori, F., Codecà, C., Kusayanagi, H., Monteleone, F., Boffa, L., Rimano, A., … & Centonze, D. (2010). Effects of intermittent theta burst stimulation on spasticity in patients with multiple sclerosis. European Journal of Neurology, 17(2), 295-300. https://doi.org/10.1111/j.1468-1331.2009.02806.x

Ni, H., Chen, Y., Chao, Y., Wu, C., Wu, Y., Liang, S., … & Lin, H. (2021). Intermittent theta burst stimulation over the posterior superior temporal sulcus for children with autism spectrum disorder: a 4-week randomized blinded controlled trial followed by another 4-week open-label intervention. Autism, 136236132199053. https://doi.org/10.1177/1362361321990534

Pichiorri, F., Vicenzini, E., Gilio, F., Giacomelli, E., Frasca, V., Cambieri, C., … & Inghilleri, M. (2012). Effects of intermittent theta burst stimulation on cerebral blood flow and cerebral vasomotor reactivity. Journal of Ultrasound in Medicine, 31(8), 1159-1167. https://doi.org/10.7863/jum.2012.31.8.1159

Yuan, C., Su, H., Chen, T., Voon, V., & Du, J. (2020). The effect of intermittent theta burst stimulation (itbs) in patients with alcohol use disorder: study protocol for a randomized controlled trial. Frontiers in Psychiatry, 11. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2020.00210

Yvette I. Sheline, Walid Makhoul, Alexandra S. Batzdorf, Frederick J. Nitchie, Kevin G. Lynch, Robin Cash, Nicholas L. Balderston. Accelerated Intermittent Theta-Burst Stimulation and Treatment-Refractory Bipolar Depression. JAMA Psychiatry, 2024; DOI: 10.1001/jamapsychiatry.2024.1787

Zhang, J., Bai, Z., & Fong, K. (2022). Priming intermittent theta burst stimulation for hemiparetic upper limb after stroke: a randomized controlled trial. Stroke, 53(7), 2171-2181. https://doi.org/10.1161/strokeaha.121.037870