Casestudie
Olanzapine en gewichtsverlies bij schizofrenie met vroege aanvang
Het is aangetoond dat voor een groot deel van de patiënten met schizofrenie het gebruik van antipsychotica gewichtstoename tot gevolg kan hebben. Met name clozapine en olanzapine veroorzaken sneller en meer ontregeling van de metabole waarden dan andere antipsychotica. Kinderen en adolescenten zijn vanwege hun leeftijd extra kwetsbaar. In The Primary Care Companion for CNS Disorders wordt een casus beschreven van een patiënt met beginnende schizofrenie die olanzapine gebruikte en waarbij aanzienlijk gewichtsverlies optrad.
Algemeen
ADHD-risico beïnvloed door darmmicrobioom
Een lekkende darm wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op ADHD, en een verschuiving in de normale samenstelling en werking van het darmmicrobioom kan hiervoor verantwoordelijk zijn, zo blijkt uit nieuw onderzoek waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in Journal of Child Psychology and Psychiatry.
Algemeen
Onderzoek naar het gebruik van sociale media bij jongeren die zelfdoding pleegden
Hoewel het gebruik van sociale media voor jongeren voordelen kent, kunnen nadelige effecten - zoals cyberpesten, gevaarlijke challenges, sociale vergelijking en kopieergedrag - suïcidale gedachten en gedrag uitlokken of verergeren. De invloed van sociale media op de psychische gezondheid en suïcidegedachten en -gedrag is uitgebreid bestudeerd, maar er is weinig wetenschappelijk bewijs voor de mogelijke rol ervan bij zelfdoding onder jongeren.
Algemeen
Slaapproblemen en verhoogd risico op een beroerte
Volgens een nieuwe studie - waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in Neurology - kunnen veel symptomen van slecht slapen in verband worden gebracht met een verhoogd risico op een beroerte.
Algemeen
Prenatale blootstelling aan ADHD-medicatie heeft geen invloed op de neurologische ontwikkeling
Uit een groot bevolkingsregisteronderzoek is gebleken dat blootstelling aan medicatie voor ADHD tijdens de zwangerschap de neurologische ontwikkeling of groei van een kind niet belemmerd. Het onderzoek werd uitgevoerd met behulp van gegevens uit Deense landelijke registers, waaronder meer dan een miljoen kinderen geboren tussen 1998 en 2015, en vond dat de kinderen van moeders die ADHD-medicatie gebruikten tijdens de zwangerschap geen groter risico op neurologische ontwikkelingsstoornissen, psychiatrische stoornissen, neurologische ontwikkelingsstoornissen of groeistoornissen hadden.
Psychofarmaca
ADHD-medicatie en langetermijnrisico’s op hart- en vaatziekten
De huidige voorkeursbehandeling voor ADHD bij kinderen, adolescenten en volwassenen is stimulerende medicatie. Nog altijd laten noradrenerge effecten van stimulerende middelen echter bezorgdheid over een verhoogde hartslag en bloeddruk, evenals de algehele cardiovasculaire veiligheid. Een nieuwe systematische review en meta-analyse suggereert geen statistisch significante associatie tussen ADHD-medicatie en het risico op hart- en vaatziekten in leeftijdsgroepen.
Psychofarmaca
Farmacokinetiek van psychotrope medicatie
In dit artikel worden enkele belangrijke basissleutelbegrippen en aanvullende concepten in de farmacokinetiek behandeld die belangrijk zijn om te begrijpen. Specifiek wordt gekeken naar de farmacokinetiek van psychotrope medicatie.
Psychofarmaca
Afbouwadvies voor alle antidepressiva
Met een nieuw document zijn de adviezen voor afbouw van antidepressiva compleet en kan de afbouw van elk antidepressivum goed voorbereid en begeleid worden. De behoefte aan handvatten voor het afbouwen van antidepressiva bij patiënten, naasten, artsen en apothekers is groot. In 2018 stelden de beroepsverenigingen van huisartsen (NHG), apothekers (KNMP) en psychiaters (NVvP), samen met de patiënten koepel MIND, al een document op voor het afbouwen van veelgebruikte antidepressiva (SSRI’s en SNRI’s). Het nu verschenen extra document beschrijft hoe de overige in Nederland voorgeschreven antidepressiva afgebouwd kunnen worden. Het afbouwdocument is te vinden op de websites van de beroepsgroepen en MIND.
Schizofrenie, obesitas en darmmicrobiota
Een nieuwe review biedt bijgewerkte perspectieven en interventiebenaderingen voor de etiologie, preventie en behandeling van obesitas bij patiënten met schizofrenie door de rol van de darmmicrobiota in de pathogenese van beide aandoeningen samen te vatten en de rol van darmontsteking te benadrukken.
Bewegen is gunstig bij hart- en vaatziekten
In een review van de World Health Organisation (WHO) in European Heart Journal worden enkele belangrijke effecten van lichaamsbeweging op het hart en de bloedvaten besproken, waaronder het bevorderen van een gezond metabolisme, het verminderen van ontstekingen in het lichaam en het beschermen van het hart en de bloedvaten.
Evenamide voor therapieresistente schizofrenie
Er zijn onlangs hoopgevende resultaten bekendgemaakt van een fase 2, gerandomiseerde, open-label studie ter evaluatie van Evenamide als aanvulling op een antipsychoticum (exclusief clozapine) bij patiënten met therapieresistente schizofrenie (TRS). In dit artikel worden de resultaten van deze studie besproken, maar kijken we ook naar het werkingsmechanisme van Evenamide.
Muziektherapie bij ADHD
Uit onderzoek is gebleken dat muziektherapie een positieve toepassing kan hebben als alternatieve behandeling voor depressie bij kinderen en adolescenten met ADHD. Deelnemers ondervonden positieve psychologische en neurofysiologische effecten, doordat muziektherapie serotonine (5-HT) activeerde en het vermogen om met stress om te gaan verbeterde.
Anti-epileptica en de ziekte van Parkinson
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat er een verband bestaat tussen epilepsie en de ziekte van Parkinson. Begin vorig jaar ontdekten onderzoekers in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld dat mensen met epilepsie 2,5 keer meer kans hebben om de ziekte van Parkinson te krijgen dan de algemene bevolking. Nu suggereert een studie uitgevoerd door verschillende van dezelfde onderzoekers dat het nemen van bepaalde anti-epileptica een reden kan zijn voor het verhoogde risico. De bevindingen zijn gepubliceerd in JAMA Neurology.
Overwegingen bij het selecteren van een antidepressivum
Antidepressiva spelen een cruciale rol bij de behandeling van depressie. Aangezien er meerdere antidepressiva beschikbaar zijn, is het belangrijk dat zorgverleners – zowel klinisch als in de eerste lijn - de beste keuze voor elke patiënt selecteren. In plaats van een "one size fits all"-benadering te gebruiken, is het belangrijk om rekening te houden met de symptomen, medische en psychiatrische comorbiditeiten van elke patiënt, evenals hun behandelvoorkeuren. Een duidelijke samenvatting van de onderscheidende kenmerken van elk antidepressivum is essentieel voor zorgverleners om antidepressiva te selecteren die het beste aansluiten bij de behoeften van elke patiënt. In een nieuwe verhalende review in Postgraduate Medicine wordt de meest recente informatie over de huidige beschikbare antidepressiva besproken. In dit artikel vertalen we dit naar de praktijk van de voorschrijvers in de Nederlandse ggz.