In een systematische review zijn de resultaten onderzocht van huidige interventies die de slaapduur verhogen bij gezonde jonge mensen (14-25 jaar). In dit artikel worden de resultaten van de review kort besproken, maar wordt ook aandacht besteed aan de meest voorkomende slaapstoornissen en de meest effectieve interventies.
Slaapstoornissen
Er zijn meer dan 80 gedocumenteerde slaapstoornissen die momenteel bekend zijn. Deze slaapstoornissen variëren in termen van oorzaken, symptomen en impact op de slaapkwaliteit en het dagelijks functioneren. Sommige van deze slaapstoornissen zijn zeldzaam, terwijl andere veel vaker voorkomen. De meest voorkomende slaapstoornissen zijn hieronder in een top 10 neergezet, inclusief de meest effectieve interventies.
| Slaapstoornis | Beschrijving | Meest effectieve interventies |
|---|---|---|
| 1. Insomnie | Moeite met in slaap vallen, doorslapen of te vroeg wakker worden. | Cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-I) |
| 2. Slaapapneu | Periodieke ademhalingsonderbrekingen tijdens de slaap. | Positieve luchtwegdruk (Continuous Positive Airway Pressure – CPAP) |
| 3. Rusteloze benen syndroom | Onaangename sensaties in de benen, resulterend in een onbedwingbare drang om te bewegen. | Medicijnen zoals dopaminerge agonisten of anti-epileptica. |
| 4. Narcolepsie | Overweldigende slaperigheid overdag en oncontroleerbare slaapaanvallen. | Stimulerende middelen zoals methylfenidaat of modafinil. |
| 5. Parasomnieën | Slaapwandelen, nachtmerries, nachtelijke paniekaanvallen, etc. | Gedragsaanpassingen, goede slaaphygiëne en in sommige gevallen medicatie. |
| 6. Hypersomnie | Overmatige slaperigheid gedurende de dag. | Stimulerende middelen, gedragsaanpassingen, goede slaaphygiëne. |
| 7. REM-slaapgedragsstoornis | Fysieke bewegingen tijdens de REM-slaap, vaak gepaard gaand met levendige dromen. | Medicatie zoals clonazepam, gedragsveranderingen. |
| 8. Circadiane ritmestoornissen | Problemen met het synchroniseren van het slaap-waakritme met het dag-nachtritme. | Lichttherapie, gedragsveranderingen, melatoninesupplementen. |
| 9. Nachtelijke paniek | Onverwachte paniekaanvallen tijdens de slaap, resulterend in ontwaken. | Medicatie zoals antidepressiva, ontspanningstechnieken. |
| 10. Slaapgerelateerde bewegingsstoornissen | Periodieke beenbewegingen tijdens de slaap, zoals rusteloze benen. | Dopamine agonisten, ijzersupplementen, sedativa. |
Onderzoek
In de huidige studie werden negen databases systematisch doorzocht en 26 studies werden opgenomen in de review. De kwaliteitsevaluatie van de opgenomen studies werd beoordeeld met behulp van twee tools: de Newcastle-Ottawa-schaal en Cochrane Risico op Bias.
De interventies omvatten een scala aan strategieën, waaronder gedragsmatige interventies (46,2%), educatieve interventies (26,9%), een combinatie van gedragsmatige en educatieve interventies (15,4%), en andere strategieën zoals fysiotherapie (11,5%).
De bevindingen geven aan dat gedragsmatige en gecombineerde interventies consistent effectief waren in het verhogen van de slaapduur bij gezonde jonge mensen. Educatieve interventies op zich waren minder effectief in het verlengen van de slaapduur van jonge mensen.
Van alle opgenomen studies werd slechts één gerandomiseerde gecontroleerde trial, maar geen van de niet-gerandomiseerde trials, beoordeeld als goede kwaliteit.
De bevindingen suggereren dat een combinatie van strategieën, met nadruk op personalisatie van de interventie, mogelijk de kans op succes bij het verbeteren van de slaapduur bij gezonde jonge mensen kan maximaliseren. Er zouden meer hoogwaardige studies met langetermijnevaluaties (≥ 6 maanden) moeten worden uitgevoerd om de doeltreffendheid en duurzaamheid van interventies om de slaapduur bij jonge mensen te verhogen te testen, evenals de klinische implicaties voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid.
Wat we al weten over slaapinterventies
-Slaapinterventies kunnen de slaapkwaliteit en duur verbeteren.
-Ongeveer 30% van de volwassenen heeft last van slapeloosheid.
-Gedragsmatige interventies zijn effectief bij het verminderen van insomnie symptomen.
-Cognitieve gedragstherapie voor insomnie is een effectieve behandeling voor chronische slapeloosheid.
-Medicatie kan nuttig zijn als kortetermijnoplossing bij slapeloosheid, maar wordt niet aanbevolen voor langdurig gebruik.
-Chronisch slaaptekort kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals obesitas en hartziekten.
-Slaapstoornissen komen vaker voor bij mensen met psychische aandoeningen, zoals depressie en angststoornissen.
-Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om de slaapkwaliteit te verbeteren.
-Het gebruik van elektronische apparaten voor het slapengaan kan de slaapkwaliteit negatief beïnvloeden.
-Slaapinterventies kunnen ook nuttig zijn bij de behandeling van slaapstoornissen bij kinderen.
Gadam S, Pattinson CL, Rossa KR, Soleimanloo SS, Moore J, Begum T, Srinivasan AG, Smith SS. Interventions to increase sleep duration in young people: A systematic review. Sleep Med Rev. 2023 Jun 16;70:101807. doi: 10.1016/j.smrv.2023.101807. Epub ahead of print. PMID: 37413721.
