Uit nieuw onderzoek – gepubliceerd in Britisch Medical Journal – zou zijn gebleken dat er een verband bestaat tussen hormoontherapie behandeling en een verhoogd risico op dementie bij vrouwen tussen de 45 en 55 jaar. Het verhoogde risico op dementie zou ook aanwezig zijn bij vrouwen die hormoontherapie krijgen volgens de huidige richtlijnen, dus tussen de leeftijd van eind 40 en begin 50. Zelfs vrouwen die hormoontherapie voor een kortere periode gebruiken, zouden een verhoogd risico op dementie hebben vergeleken met vrouwen die de medicatie nooit hebben gekregen. Het H3-Netwerk nuanceert echter de resultaten van de studie.
Het H3-Netwerk nuanceert de resultaten van de studie. In een reactie stelt het netwerk dat het oude hormoontherapie betreft en niet de huidige. “De vorm van hormoontherapie zoals beschreven in de studie wordt niet meer gebruikt. Daarbij geven ook de onderzoekers zelf toe dat er geen bewijs is voor een duidelijk oorzakelijk (causaal) verband. In de studie werd dementie gezien binnen een jaar na gebruik medicatie wat medisch biologisch onmogelijk is. Andere oorzakelijke factoren spelen daarbij een rol volgens de onderzoekers. Om te stellen dat hormoontherapie het risico op dementie verhoogt zou te kort door de bocht zijn.
Er is wel een bekende relatie met leeftijd. Starten hormoontherapie bij vrouwen >65 jaar geeft meer risico op dementie. Dus er zit een nuance in en het geldt daarom niet voor iedereen”, aldus het netwerk.
Opvliegers, stemmingswisselingen en slapeloze nachten zijn symptomen die veel vrouwen ervaren tijdens de overgang. De overgang is een periode waarin de eierstokken stoppen met het produceren van vrouwelijke hormonen die het lichaam vruchtbaar maken. Een effectieve behandeling voor deze symptomen is hormoontherapie met een vrouwelijk geslachtshormoon genaamd oestrogeen, alleen of in combinatie met het kunstmatig geproduceerde progestageen, dat het hormoon progesteron nabootst.
De hormoontherapie vervangt de hormonen die het lichaam niet meer aanmaakt en verlicht bij veel vrouwen de symptomen van de overgang. Echter, uit een onderzoek van Deense instituten is gebleken dat er een verband bestaat tussen deze veelgebruikte behandeling en een verhoogd risico op dementie bij vrouwen tussen de 45 en 55 jaar.
De wetenschappers hebben ontdekt dat vrouwen die hormoontherapie krijgen tijdens de menopauze 20 procent meer kans hebben op dementie dan vrouwen die deze behandeling niet krijgen. Als de hormoontherapie langer dan 12 jaar duurt, neemt de kans op dementie zelfs toe tot 70 procent.
Het verhoogde risico op dementie zou ook aanwezig zijn bij vrouwen die hormoontherapie krijgen volgens de huidige richtlijnen, dus tussen de leeftijd van eind 40 en begin 50. Zelfs vrouwen die hormoontherapie voor een kortere periode gebruiken, zouden een verhoogd risico op dementie hebben vergeleken met vrouwen die de medicatie nooit hebben gekregen.
Hoewel de exacte mechanismen die tot dit verhoogde risico leiden nog niet volledig begrepen zijn, hebben eerdere studies aangetoond dat oestrogeen de hersenen negatief kan beïnvloeden, wat mogelijk tot dementie kan leiden.
Hoewel dit onderzoek een verband heeft gevonden tussen hormoontherapie en dementie, zijn er nog meer studies nodig om definitief te bevestigen of deze veelgebruikte behandeling daadwerkelijk het risico op dementie verhoogt.
BMJ 2023;381:e072770
