In een nieuw onderzoek is onderzocht of het gebruik van bepaalde medicijnen tijdens de vroege en late zwangerschap invloed heeft op de gezondheid van pasgeboren baby’s. Naast de resultaten uit deze studie kijken we ook naar andere psychofarmaca waarvan gebruik zou worden afgeraden tijdens de zwangerschap.
This Content Is Only For Subscribers
Tijdens de zwangerschap wordt het gebruik van bepaalde psychofarmaca afgeraden, omdat ze het risico op negatieve effecten op de ontwikkeling van de foetus kunnen vergroten. Het is hierbij wel belangrijk op te merken dat het stoppen of aanpassen van medicatie tijdens de zwangerschap altijd in overleg tussen patiënt en voorschrijver moet gebeuren. Enkele van de psychofarmaca die doorgaans worden afgeraden tijdens de zwangerschap staan hieronder, waarbij gemeld moet worden dat dit geen volledig overzicht is:
Selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s)
Deze medicijnen worden vaak voorgeschreven voor de behandeling van depressie en angststoornissen. Sommige studies hebben een verband aangetoond tussen het gebruik van SSRI’s tijdens de zwangerschap en een verhoogd risico op bepaalde aangeboren afwijkingen en neonatale complicaties.
Tricyclische antidepressiva (TCA’s)
Deze klasse van antidepressiva wordt minder vaak voorgeschreven dan SSRI’s, maar ze kunnen ook risico’s met zich meebrengen tijdens de zwangerschap, waaronder een verhoogd risico op bepaalde aangeboren afwijkingen.
Benzodiazepines
Deze medicijnen worden vaak gebruikt om angststoornissen en slaapproblemen te behandelen. Langdurig gebruik van benzodiazepines tijdens de zwangerschap kan leiden tot afhankelijkheid bij de pasgeborene en ontwenningsverschijnselen.
Lithium
Lithium wordt gebruikt bij de behandeling van bipolaire stoornis. Het gebruik van lithium tijdens de vroege zwangerschap wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen, met name hartafwijkingen.
Antipsychotica
Sommige antipsychotica kunnen het risico op aangeboren afwijkingen verhogen wanneer ze tijdens de zwangerschap worden ingenomen.
Huidige studie
Onderzoekers verzamelden gegevens van zwangere vrouwen in Taiwan tussen 2004 en 2018. Sommige vrouwen namen medicijnen genaamd benzodiazepines of Z-hypnotica tijdens de vroege zwangerschap.
Uit de resultaten bleek dat het gebruik van deze medicijnen in de vroege zwangerschap verband hield met een hoger risico op doodgeboorte, vroeggeboorte en baby’s die te klein zijn voor hun zwangerschapsduur.
Wanneer gekeken werd naar andere factoren die het resultaat zouden kunnen beïnvloeden, was er geen duidelijk verband tussen medicijngebruik en doodgeboorte. Maar het risico op vroeggeboorte en te kleine baby’s bleef hoger. Bij de latere zwangerschap bleek dat medicijngebruik het risico op doodgeboorte en vroeggeboorte aanzienlijk verhoogde.
Implicaties
Als een zwangere vrouw medicatie gebruikt voor een psychische aandoening, is het van vitaal belang dat zij met haar behandelend arts overlegt voordat zij stopt, start of de dosering van de medicatie aanpast. In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om tijdens de zwangerschap de behandeling aan te passen om de risico’s voor de moeder en de foetus te minimaliseren.
Voorschrijvers moeten voorzichtig zijn bij het voorschrijven van psychofarmaca, zoals benzodiazepines of Z-hypnotica aan zwangere vrouwen, vooral tijdens de late zwangerschap, omdat het risico op baby’s die te klein zijn voor hun zwangerschapsduur verhoogd is.
Meng LC, Lin CW, Lin YC, Huang ST, Chen YY, Shang CY, Wu CY, Chen LK, Chan KA, Hsiao FY. Association between maternal benzodiazepine or Z-hypnotic use in early pregnancy and the risk of stillbirth, preterm birth, and small for gestational age: a nationwide, population-based cohort study in Taiwan. Lancet Psychiatry. 2023 Jul;10(7):499-508. doi: 10.1016/S2215-0366(23)00148-7. PMID: 37353262.