Een artikel in The Lancet Psychiatry gaat in op de vraag waarom meisjes minder vaak in hun kindertijd de diagnose ADHD krijgen dan jongens. Het artikel wijst op meerdere redenen, waaronder biologische, diagnostische en socioculturele factoren, die bijdragen aan deze ongelijkheid. In PSYMAG geven we een overzicht.
Onder biologische factoren vallen genetische en hormonale invloeden, terwijl diagnostische praktijken en diagnostische overschaduwing bijdragen aan de onderdiagnose van meisjes met ADHD. Ook gendergerelateerde verwachtingen en maskerende strategieën van meisjes met ADHD worden besproken.
Erkenning en diagnose van ADHD
Het artikel benadrukt de noodzaak van meer onderzoek om de erkenning en diagnose van ADHD bij meisjes te verbeteren, en pleit voor gelijke toegang tot klinische zorg en behandeling. Daarnaast wordt aandacht gevraagd voor de behoefte aan meer middelen en onderzoek met betrekking tot de fysieke en mentale gezondheid van vrouwen. Dit onderstreept de complexiteit van de problemen rondom de diagnose en behandeling van ADHD bij meisjes en benadrukt de noodzaak van gelijkheid en meer aandacht voor genderdiverse populaties in de gezondheidszorg.
Verschil tussen mannen en vrouwen
Het is belangrijk om op te merken dat de redenen achter het verschil in de diagnose van ADHD tussen mannen en vrouwen complex zijn en nog steeds onderwerp van onderzoek zijn. Enkele mogelijke redenen zijn:
- Symptomenpresentatie: Vrouwen met ADHD vertonen soms andere symptomen dan mannen, zoals internaliserende symptomen zoals angst en depressie, in plaats van de meer uitgesproken hyperactiviteit die vaak wordt geassocieerd met ADHD. Dit kan leiden tot onderdiagnose bij vrouwen.
- Sociale verwachtingen: Meisjes worden vaak socialer en aandachtiger genoemd dan jongens, wat kan leiden tot het over het hoofd zien van ADHD-symptomen bij meisjes omdat hun gedrag als meer sociaal aanvaardbaar wordt beschouwd.
- Coping mechanismen: Vrouwen met ADHD kunnen vaak internaliseren en beter zijn in het ontwikkelen van coping mechanismen om hun symptomen te verbergen, waardoor het moeilijker wordt om de aandoening te diagnosticeren.
- Onderdiagnose: Vanwege deze verschillen in symptomenpresentatie en sociale verwachtingen, worden vrouwen mogelijk minder vaak gediagnosticeerd dan mannen, wat kan leiden tot onderbehandeling en over het hoofd zien van hun behoeften.
Redenen voor het onderdiagnosticeren van ADHD bij vrouwen en meisjes
Het onderdiagnosticeren van ADHD bij vrouwen en meisjes kan worden toegeschreven aan verschillende factoren. Ten eerste is er sprake van diagnostische overschaduwing, waarbij andere mentale gezondheidsproblemen, zoals angst, depressie of zelfbeschadiging, de onderliggende ADHD-symptomen kunnen overschaduwen of zelfs leiden tot een initiële verkeerde diagnose met andere stoornissen. Daarnaast is er opkomend bewijs dat er een relatief hogere drempel is voor de diagnose van ADHD bij vrouwen in vergelijking met mannen, wat impliceert dat ADHD op zichzelf mogelijk onvoldoende is voor verwijzing, diagnose en behandeling van getroffen vrouwen. Bovendien spelen socioculturele factoren een rol, zoals genderverwachtingen en stereotypen die ADHD-symptomen mogelijk anders interpreteren bij meisjes dan bij jongens, wat kan leiden tot verminderde erkenning en verwijzing voor diagnose en behandeling.
Daarnaast zijn er genetische studies die consistent bewijs leveren van sekseverschillen in de diagnoses die jongeren ontvangen, waarbij meisjes een hogere genetische belasting vertonen voor ADHD en andere neuro-ontwikkelingsstoornissen in vergelijking met jongens met angst of depressie. Dit suggereert dat angst of depressie zich mogelijk eerder manifesteert en wordt herkend bij meisjes met een genetische aanleg voor ADHD of andere neuro-ontwikkelingsstoornissen.
Kortom, de onderdiagnose van ADHD bij vrouwen en meisjes is een complex probleem dat wordt beïnvloed door diagnostische praktijken, socioculturele factoren en genetische predispositie. Het is belangrijk om meer onderzoek te doen om de erkenning en diagnose van ADHD bij vrouwen te verbeteren en om ervoor te zorgen dat diagnostische criteria representatief zijn voor een genderdiverse populatie van mensen met ADHD.
Mogelijke biologische verklaringen voor de verschillen in het herkennen en diagnosticeren van ADHD bij vrouwen en meisjes
Mogelijke biologische verklaringen voor de verschillen in het herkennen en diagnosticeren van ADHD bij vrouwen en meisjes omvatten genetische factoren, hormonale invloeden en pubertal timing. Genetische studies hebben aangetoond dat ADHD een sterk erfelijke aandoening is, met duizenden causale varianten verspreid over het genoom. Hoewel er geen grote sekseverschillen zijn gevonden in de genetische factoren die betrokken zijn bij ADHD, is er wel een hogere genetische belasting nodig voor vrouwen om ADHD te manifesteren. Hormonale invloeden, zoals variaties in oestrogeenspiegels, kunnen ook een grotere invloed hebben op stemming en welzijn bij vrouwen met ADHD. Echter, de rol van hormonen in de herkenning van ADHD bij vrouwen is nog onbekend. Daarnaast is er nog onduidelijkheid over de rol van pubertale timing en hormonen bij het verklaren van de verschillen in ADHD-herkenning tussen mannen en vrouwen.
Kortom, terwijl genetische factoren en hormonale invloeden een rol lijken te spelen bij de verschillen in ADHD-herkenning en -diagnose, is er nog meer onderzoek nodig om de precieze biologische mechanismen achter deze verschillen te begrijpen.
Genderverwachtingen en socioculturele factoren die de presentatie en diagnose van ADHD beïnvloeden
Genderverwachtingen en socioculturele factoren hebben een aanzienlijke invloed op de presentatie en diagnose van ADHD. Onderzoek toont aan dat ouders en leerkrachten vaak verschillende verwachtingen hebben ten aanzien van het gedrag van jongens en meisjes, wat kan leiden tot een vertekende perceptie van ADHD-symptomen. Deze genderstereotypen kunnen resulteren in een lagere erkenning en verwijzing voor diagnose en behandeling van ADHD bij meisjes. Studies hebben aangetoond dat ouders en leerkrachten minder geneigd zijn om meisjes door te verwijzen voor ADHD-beoordeling en behandeling, omdat ze geloven dat deze interventies minder effectief zijn bij meisjes. Bovendien kunnen meisjes met ADHD meer geneigd zijn om symptomen te internaliseren, zoals dagdromen en rusteloze gedachten, wat de detectie bemoeilijkt. Daarnaast is er groeiend bewijs dat de symptomen van ADHD bij meisjes vaak minder storend zijn voor anderen, waardoor ze minder zichtbaar en minder snel herkend worden.
Deze gendergerelateerde verwachtingen en socioculturele factoren dragen bij aan de onderdiagnose van ADHD bij meisjes en benadrukken de noodzaak van een herziening van diagnostische criteria om ervoor te zorgen dat deze representatief zijn voor een genderdiverse populatie van mensen met ADHD. Verder onderzoek is nodig om de impact van genderverwachtingen en socioculturele factoren op de presentatie en diagnose van ADHD beter te begrijpen en om ervoor te zorgen dat meisjes met ADHD gelijke toegang hebben tot klinische zorg en behandeling.
Conclusie
Het is belangrijk dat er meer bewustzijn en onderzoek komt naar de manieren waarop ADHD zich bij vrouwen manifesteert, om ervoor te zorgen dat zij ook de juiste diagnose en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.
Referentie
Martin, J. (2024). Decreased recognition, referral, and diagnosis of attention-deficit/hyperactivity disorder in females. The Lancet Psychiatry, 11, 303-310. doi:10.1016/S2215-0366(24)00001-5
