Bupropion staat vooral bekend om zijn rol bij het stoppen met roken en bij depressie, maar bewijs uit verschillende studies heeft ook zijn potentieel aangetoond als behandeloptie voor ADHD, zowel bij volwassenen als kinderen. Zijn dubbele werkingsmechanisme, samen met positieve resultaten die in klinische proeven en vergelijkende studies zijn waargenomen, suggereert dat bupropion een waardevolle aanvulling kan zijn op de reeks medicijnen die beschikbaar zijn voor het beheer van ADHD.

Werking en Mechanisme

Bupropion is een atypisch antidepressivum dat de hersenchemie beïnvloedt door de niveaus van bepaalde neurotransmitters in de hersenen te veranderen. Het werkt voornamelijk op dopamine en noradrenaline. Het exacte mechanisme van bupropion is niet volledig begrepen, maar het wordt verondersteld de heropname van dopamine en noradrenaline in de hersenen te remmen. Hierdoor blijven deze neurotransmitters langer in de synaptische spleet, wat kan bijdragen aan het verbeteren van de stemming en het verminderen van depressieve symptomen.

Effectiviteit bij Depressie

Bupropion is effectief gebleken bij de behandeling van depressie, vooral bij mensen met atypische symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename en overmatige slaperigheid. Het kan sneller werken dan sommige andere antidepressiva en heeft minder invloed hebben op seksuele functies. 

Ondersteuning bij stoppen met roken

Bupropion wordt ook gebruikt als hulpmiddel bij stoppen met roken. Het vermindert de ontwenningsverschijnselen en verlangens naar nicotine. Mensen die proberen te stoppen met roken, kunnen baat hebben bij het gebruik van bupropion als onderdeel van een stoppen-met-rokenprogramma.

Bijwerkingen

Veelvoorkomende bijwerkingen van bupropion kunnen zijn: slapeloosheid, droge mond, hoofdpijn, gewichtsverlies, en milde misselijkheid. Deze bijwerkingen treden meestal aan het begin van de behandeling op en verdwijnen vaak na verloop van tijd. Bupropion wordt over het algemeen als een medicijn met een lage bijwerkingenlast beschouwd, vooral in vergelijking met sommige andere antidepressiva.

Voorzorgsmaatregelen en Contra-indicaties

Bupropion mag niet worden voorgeschreven aan mensen met een voorgeschiedenis van epileptische aanvallen of eetstoornissen, omdat het risico op aanvallen kan verhogen.
Het mag ook niet worden gecombineerd met monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers), omdat dit ernstige bijwerkingen kan veroorzaken.

Bupropion bij ADHD

Bupropion heeft ook beloftevolle resultaten getoond bij de behandeling van ADHD. Studies hebben aangetoond dat bupropion, met name Bupropion XL, werkzaam is bij de behandeling van ADHD bij volwassenen (Dwoskin et al., 2006). Onderzoek heeft bupropion vergeleken met methylfenidaat, en heeft gesuggereerd dat bupropion voordelen heeft bij de behandeling van ADHD (Maneeton et al., 2014). Daarnaast is gebleken dat bupropion zowel ADHD- als depressieve symptomen aanpakt, die vaak samengaan (Trott, 2009).

De effectiviteit van bupropion bij de behandeling van ADHD is aangetoond in verschillende populaties, waaronder volwassenen en adolescenten. Klinische proeven hebben de therapeutische rol van bupropion ondersteund bij de behandeling van ADHD bij volwassenen (Wilens et al., 2001). Bovendien hebben meta-analyses aangegeven dat bupropion mogelijk een tweede keusbehandeling kan zijn voor ADHD bij volwassenen (Maneeton et al., 2011). Bij kinderen en adolescenten is bupropion aanbevolen voor de farmacologische behandeling van ADHD, hoewel er meer gerandomiseerde gecontroleerde proeven nodig zijn met grotere steekproefgroottes (Ng, 2017).

Het werkingsmechanisme van bupropion als dubbel remmer van de heropname van noradrenaline en dopamine komt overeen met de neurofarmacologische effecten die relevant zijn voor de behandeling van ADHD (Stahl et al., 2004). De positieve resultaten die met bupropion zijn waargenomen, hebben ertoe geleid dat het erkend wordt als een effectieve behandeling voor ADHD in bepaalde contexten, zoals comorbiditeiten van ADHD en bipolaire stoornis (MacDonald, 2023). Ondanks zijn off-label gebruik voor ADHD is bupropion opgenomen in systematische reviews vanwege zijn neurofarmacologische overeenkomsten met goedgekeurde ADHD-medicijntherapieën en experimentele bewijzen die zijn werkzaamheid ondersteunen (Miskowiak, 2024).

Conclusie

Concluderend, terwijl bupropion vooral bekend staat om zijn rol bij het stoppen met roken en bij depressie, ondersteunt bewijs uit verschillende studies zijn potentieel als behandelingsoptie voor ADHD, zowel bij volwassenen als kinderen. Zijn dubbele werkingsmechanisme, samen met positieve resultaten die in klinische proeven en vergelijkende studies zijn waargenomen, suggereert dat bupropion een waardevolle aanvulling kan zijn op de reeks medicijnen die beschikbaar zijn voor het beheer van ADHD.

Referenties

Dwoskin, L., Rauhut, A., King-Pospisil, K., & Bardo, M. (2006). Review of the pharmacology and clinical profile of bupropion, an antidepressant and tobacco use cessation agent. CNS Drug Reviews, 12(3-4), 178-207. https://doi.org/10.1111/j.1527-3458.2006.00178.x

MacDonald, L. (2023). Management strategies for borderline personality disorder and bipolar disorder comorbidities in adults with adhd: a narrative review. Brain Sciences, 13(11), 1517. https://doi.org/10.3390/brainsci13111517

Maneeton, N., Maneeton, B., Intaprasert, S., & Woottiluk, P. (2014). A systematic review of randomized controlled trials of bupropion versus methylphenidate in the treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 1439. https://doi.org/10.2147/ndt.s62714

Maneeton, N., Maneeton, B., Srisurapanont, M., & Martin, S. (2011). Bupropion for adults with attention‐deficit hyperactivity disorder: meta‐analysis of randomized, placebo‐controlled trials. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 65(7), 611-617. https://doi.org/10.1111/j.1440-1819.2011.02264.x

Miskowiak, K. (2024). Efficacy and safety of established and off‐label adhd drug therapies for cognitive impairment or attention‐deficit hyperactivity disorder symptoms in bipolar disorder: a systematic review by the isbd targeting cognition task force. Bipolar Disorders, 26(3), 216-239. https://doi.org/10.1111/bdi.13414

Ng, Q. (2017). A systematic review of the use of bupropion for attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents. Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 27(2), 112-116. https://doi.org/10.1089/cap.2016.0124

Stahl, S., Pradko, J., Haight, B., Modell, J., Rockett, C., & Learned-Coughlin, S. (2004). A review of the neuropharmacology of bupropion, a dual norepinephrine and dopamine reuptake inhibitor. The Primary Care Companion for CNS Disorders, 6(4). https://doi.org/10.4088/pcc.v06n0403

Trott, G. (2009). Psychopharmacological treatment of attention-deficit hyperactivity disorder in adults., 174-186. https://doi.org/10.1159/000258456

Wilens, T., Spencer, T., Biederman, J., Girard, K., Doyle, R., Prince, J., … & Parekh, A. (2001). A controlled clinical trial of bupropion for attention deficit hyperactivity disorder in adults. American Journal of Psychiatry, 158(2), 282-288. https://doi.org/10.1176/appi.ajp.158.2.282