donderdag, maart 28, 2024

Autisme, ADHD gekoppeld aan verhoogd sterfterisico

Gerelateerde artikelen

Het sterftepercentage (voor alle oorzaken) is significant hoger voor personen met een autismespectrumstoornis (ASS) of ADHD dan voor de algemene bevolking, zo blijkt uit een systematische review en meta-analyse van gegevens van meer dan 600.000 personen. De studie is erg belangrijk omdat ASS en ADHD kunnen aanhouden tot in de volwassenheid, maar gegevens uit eerdere epidemiologische studies over de impact van deze aandoeningen op de sterfte zijn inconsistent. De resultaten zijn gepubliceerd in JAMA Pediatrics.

In de review en meta-analyse[zotpressInText item=”{9309347:ZBSZ8TA8}” format=”%num%” brackets=”yes”] onderzochten onderzoekers 27 studies met 642.260 individuen; 154.238 met ASS en 396.488 met ADHD. De onderzoeken zijn gepubliceerd tot 1 april 2021 en omvatten sterfgevallen door natuurlijke oorzaken (zoals luchtwegaandoeningen of kanker) en onnatuurlijke (externe) oorzaken, zoals een ongeval, verwonding of vergiftiging. Het aandeel vrouwen in de onderzoeken varieerde van 14% tot 100%; de follow-up varieerde van 3 tot 33 jaar; en drie studies omvatten eerstegraads familieleden. Over het algemeen was de sterfte voor alle oorzaken significant hoger bij personen met ASS en ADHD, vergeleken met de algemene bevolking. Bij personen met ASS was het aantal sterfgevallen door natuurlijke en niet-natuurlijke oorzaken significant toegenomen in vergelijking met de algemene bevolking. Onder individuen met ADHD was het aantal sterfgevallen door natuurlijke oorzaken niet significant toegenomen, maar het aantal sterfgevallen door niet-natuurlijke oorzaken was wel significant toegenomen in vergelijking met de algemene bevolking.

ADHD

De onderzoeken die in de review zijn opgenomen, tonen ook aan dat ADHD geassocieerd is met een meer dan tweevoudig risico op vroege sterfte bij kinderen en een meer dan viervoudig risico op sterfte op de leeftijd van 45 jaar. In een bijbehorende editorial bij de studie wordt gesuggereerd dat het verhoogde sterfterisico een verklaring zou kunnen zijn voor het voortdurende raadsel onder clinici over waarom de prevalentie van ADHD met de leeftijd lijkt af te nemen (5% -8% van de kinderen voldoet aan de diagnostische criteria voor ADHD, terwijl dat cijfer daalt tot 4 %-5% van de volwassenen en 2%-3% van de oudere volwassenen), ondanks het bewijs dat een meerderheid van de gevallen in de kindertijd op volwassen leeftijd opnieuw zal worden gediagnosticeerd.

OOK INTERESSANT:   De effecten van stimulantia op taakprestaties en productiviteit bij personen mét en zónder ADHD

Het huidige onderzoek biedt volgens de editorial echter een alternatief. De systematische review en meta-analyse en de studies die erin zijn opgenomen, maken duidelijk dat een andere verklaring het grotere verlies van individuen met deze aandoeningen van de populatie in de loop van de tijd is als gevolg van verhoogde sterfte, vergeleken met typische leeftijdsgenoten. Mogelijke mechanismen om de oversterfte onder personen met ASS en ADHD te verklaren, zijn volgens de onderzoekers onder meer gezondheidsdeterminanten en biologische routes, maar de complexe aard van de associaties maakt het vaststellen van oorzaken een uitdaging. Over het algemeen lijken ernstige psychische- en gedragsstoornissen geassocieerd te zijn met een verminderde levensverwachting, zowel in termen van sterfte door externe oorzaken als sterfte door andere medische aandoeningen of ziekten. Met betrekking tot ASS/ADHD in het bijzonder, ervaren deze personen vaak emotionele en sociale problemen als ze volwassen worden. Gedrag zoals impulsiviteit en/of onoplettendheid kan bijdragen aan verwondingen en onbedoelde incidenten bij kinderen met ASS/ADHD.

Implicaties voor de praktijk

De resultaten van de studie moeten enerzijds met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd omdat er bewijs was van heterogeniteit tussen studieschattingen van de sterfterisico’s. De resultaten werden echter versterkt door de grote steekproef en bieden een uitgebreid overzicht van bewijs dat een verhoogd sterfterisico bij personen met ASS of ADHD ondersteunt. Het begrijpen van de oorzaken en mechanismen van deze associaties kan volgens de onderzoekers leiden tot specifieke preventieve strategieën om vermijdbare sterfgevallen te voorkomen.De duidelijke boodschap dat personen met ASS of ADHD vaak overlijden aan vermijdbare of onnatuurlijke oorzaken vraagt om brede erkenning en de implementatie van systematische screening en preventieve benaderingen.

OOK INTERESSANT:   Diagnostiek en behandeling van ADHD bij mensen met een verstandelijke beperking

[zotpressInTextBib style=”vancouver” sort=”ASC”]

Meer over dit onderwerp

Reacties

Ook in PSYMAG

Het sterftepercentage (voor alle oorzaken) is significant hoger voor personen met een autismespectrumstoornis (ASS) of ADHD dan voor de algemene bevolking, zo blijkt uit een systematische review en meta-analyse van gegevens van meer dan 600.000 personen.

Alleen voor abonnees

De volledige inhoud van dit artikel is alleen toegankelijk voor ingelogde abonnees. Een abonnement kost slechts €30,- per jaar. Hiervoor krijg je toegang tot alle beschikbare content, inclusief het maandelijkse pdf-vaktijdschrift (verschijnt 12x per jaar).

€30,-per jaar

PSYMAG verschijnt ook als PDF-vaktijdschrift. Voor slechts €30,- per jaar ontvang je naast toegang tot alle content op www.psymag.nl ook 12x per jaar dit tijdschrift in je digitale mailbox.

Populaire artikelen